تلویزیون و وسایل برقی دیگر، یک منبع تغذیه دارند. خرابی منبع تغذیه، یکی از رایجترین مشکلاتی است که برای وسایل برقی اتفاق میافتد. بنابراین، اینکه این بخش دچار آسیب بشود و ما بتوانیم آن را عیب یابی کنیم، بسیار اهمیت دارد.
منبع تغذیه مدار سوئیچینگ
شارژرها،اینورترها و … همه منبع تغذیه از نوع مدار سوئیچینگ دارند. این نوع از منبع تغذیه، کوچکتر از انواع خطی هستند. بنابراین فضای کمتری اشغال کرده و به کاهش ضخامت وسیله و البته کاهش وزن آن، کمک میکند.
مزیت دیگر منبع تغذیه مدار سوئیچینگ، قیمت ارزانتر آن و بازده بالاتر آن است. به عبارت دیگر، هرچند هزینهی کمتری را دربر خواهند گرفت، اما خروجی پربازده و بدون اتلاف انرژی زیاد را به دست میدهند.
در این نمونه از منبع تغذیه، سیمهای خروجی سبز، خاکستری، سرمهای، مشکی، نارنجی، زرد، آبی، قرمز و سفید وجود دارد. هر کدام از این خروجیها، برای منظور خاص و تأمین ولتاژهای متفاوت به کار برده میشوند.
خروجیهای منبع تغذیه سوئیچینگ
- سبز برای روشن و خاموش کردن منبع تغذیه از مادربرد فرمان میگیرد.
- خاکستری ولتاژ مناسب منبع را نشان میدهد.
- سرمهای ولتاژ 5V+
- مشکی ولتاژ زمین
- نارنجی ولتاژ 3.3 V
- زرد ولتاژ 12V+
- آبی ولتاژ 12V-
- قرمز ولتاژ 5V+
- سفید ولتاژ 5V-
تست منبع تغذیه
اولین مرحله برای عیب یابی آن است که از سلامت و یا خرابی منبع تغذیه اطمینان پیدا کنیم. برای این منظور باید سیمی که دو سر آن را لخت کردهایم، به سیمهای سبز و خاکستری منبع تغذیه سوئیچینگ متصل کنیم. اگر منبع تغذیه روشن شد، مشکلی وجود ندارد.
در صورت عدم روشن شدن منبع تغذیه با اتصال سیم لخت به سیمهای سبز و خاکستری، لازم است تا سیم لخت را به سیمهای سبز و مشکی متصل کنیم. روشن شدن منبع تغذیه در این حالت، حاکی از آن است که برق مناسبی به منبع نمیرسد اما منبع سالم است.
در صورتی که دیدیم باز هم منبع تغذیه روشن نمیشود، باید تک تک اجزای مدار سوئیچینگ را تست کنیم.
ابتدا خازن را نگاه میکنیم. شکل ظاهری خازن خراب، تغییر میکند. بنابراین اگر متوجه تغییر شکل این قطعه شدید، باید آن را تعویض کنید.
برای تست دیود، باید از یک مولتی متر استفاده کنید. از روی عدد نمایش داده شده در مولتی متر، میتوانید از سالم بودن دیود اطمینان پیدا کنید.
اکنون نوبت به تست فیوز میرسد. برای تست فیوز باید از مولتی متر استفاده کنید. مولتی متر را در حالت بوق تنظیم کرده و اگر صدای بوق از هر دو طرف شنیده شد،فیوز مشکلی ندارد.
برای تست رگولاتور مدار از مولتی متر استفاده میشود. برای این منظور، مولتی متر را در حالت ولتاژ قرار داده و ولتاژ خروجی رگولاتور را بخوانید.در صورتی که ولتاژ ورودی و خروجی برابر بود، رگولاتور سالم است.
برای تست ترانسفورمر نیز باید از مولتی متر استفاده شود. به این صورت که پایههای ورودی به هم و پایههای خروجی را به هم متصل کنید. در صورت شنیده شدن صدای بوق، ترانسفورمر سالم است.
تست ترانزیستور مدار سوئیچینگ
برای تست ترانزیستور، باید آن را از مدار خارج کنید. اکنون مولتی متر را بردارید و در حالت تست دیود قرار دهید. اکنون باید به دنبال پایهی بیس ترانزیستور باشید. پایهی بیس، پایهای است که به دو پایهی دیگر یعنی پایههای کلکتور و امیتر راه میدهد. برای این منظور باید پروبهای مولتی متر را به پایههای ترانزیستور وصل کنید. اگر در مولتی متر یک عدد نمایش داده شد، به معنای آن است که دو پایه به هم راه میدهد. نمایش عبارت OL و یا عدد ۱ در برخی از انواع مولتی مترها، نشان دهندهی عدم راه دادن دو پایه (اتصال باز) به همدیگر میباشد.