عملکرد تلویزیون چگونه است؟

بچه که بودم، همیشه کنجکاو بودم تا چگونگی عملکرد تلویزیون را بدانم. آن زمان تصور می‌کردم داخل تلویزیون، عروسک‌های کوچکی از آدما ساخته شده است. عروسک‌هایی که می‌توانند حرف بزنند، حرکت کنند و ما آن‌ها را در تلویزیون می‌بینیم. کارتون محبوبم، زیزیگلو، مرا بسیار کنجکاو کرد تا تلویزیون را باز کنم و عروسک زیزیگلو را برای خودم بردارم!

بدون شک، شما هم در بچگی خود کنجکاوی در رابطه با چگونگی عملکرد وسایل برقی و الکترونیکی داشته‌اید. آن زمان‌ها، تلویزیون، شاید نهایت تکنولوژی محسوب می‌شد. برای همین حدس می‌زنم بیش‌تر هم سن و سالانم، نسبت به دیدن عملکرد تلویزیون،‌ کنجکاو بوده‌اند.

در این مطلب، می‌خواهم شما را با ساز و کار و چگونگی عملکرد تلویزیون آشنا کنم. البته در تلویزیون خبری از آن عروسک‌ها نیست! اگر شما نیز دوست دارید بدانید که چطور تصویر و صدا در تلویزیون پخش می‌شود، با پیکوالکترونیک همراه باشید.

سیگنال‌های الکترونیکی، اساس عملکرد تلویزیون

تلویزیون را می‌توان یک دستگاه گیرنده تصور کرد. این گیرنده، یک سری سیگنال را دریافت می‌کند و آن‌ها را به صدا و تصویر تبدیل می‌نماید. این صدا و تصویر می‌شود همان برنامه‌ای که ما مشاهده می‌کنیم.

برای این‌که بهتر متوجه این تعریف شوید، باید بگوییم که سیگنال یک جریان است. جریان الکتریکی یا الکترومغناطیسی. در یک سیگنال، داده‌هایی حمل می‌شوند. به عبارت دیگر، یک سیگنال حاوی جریانی از داده‌ها است که از سمت فرستنده به سمت گیرنده ارسال خواهد شد.

بنابراین اساس عملکرد تلویزیون، دریافت سیگنال‌های الکترونیکی است که توسط آنتن تلویزیون انجام می‌شود. آنتنی که شما روی پشت بام خانه‌ی خود دارید، امواج الکترونیکی را از فرستنده دریافت می‌کند و توسط سیم و کابل‌های متصل شده به تلویزیون، آن را به دستگاه تلویزیون شما می‌رساند.

در دستگاه تلویزیون، سیگنال‌های دریافت شده برای صدا از سیگنال‌های دریافت شده برای تصویر، متفاوت و مجزا هستند. سیگنال تصویر به لامپ تصویر تلویزیون منتقل می‌شود و از آن‌جا بر روی صفحه نمایشگر تلویزیون، قابل مشاهده خواهد بود. سیگنال‌های مربوط به صدا نیز به بلندگوها ارسال می‌شوند.

چطور سیگنال‌های تصویر، نمایش داده می‌شوند؟

همان‌طور که گفتیم، سیگنال‌های تصویر دریافت شده، به لامپ تصویر تلویزیون ارسال می‌شوند. حال می‌خواهیم ببینیم که چه اتفاقی درون این بخش می‌افتد که از سیگنال دریافتی، تصویر قابل مشاهده است.

سیگنال تصویر رنگی، به سه سیگنال جدا تقسیم می‌شود. سیگنال‌های رنگی قرمز، آبی و سبز، تمام آن چیزی هستند که به عنوان سیگنال تصویر، دریافت می‌شوند. این سیگنال‌ها، وارد لامپ تصویر تلویزیون می‌شوند. در بخش پشتی این لامپ، سه تفنگ الکترونی قرار گرفته است. کار این تفنگ‌ها، پرتاب الکترون به سمت صفحه است.

جلوی لامپ تصویر، صفحه نمایش است که با نوارهای باریکی از فسفر پوشانده شده است. این نوارهای فسفری، رنگ‌های قرمز، سبز و آبی هستند. این اشعه‌ی الکترونی که از سوی تفنگ الکترونی، پرتاب می‌شود، به این صفحه برخورد خواهد کرد. هرچه پرتو الکترونی قوی‌تری پرتاب شود، درخشش در آن نقطه‌ی به خصوص بیش‌تر خواهد بود.

این پرتوها از گوشه‌ی بالایی و سمت چپ تلویزیون شروع به تابش می‌کنند و تا پایین و گوشه‌ی سمت راستی، کار خود را ادامه می‌دهند. حال سیگنال دریافتی، بسته به رنگی که دارد، با اشعه‌ی الکترونی، به یک نقطه‌ی فسفری خاص تابانده خواهد شد.

این تابیده شدن پرتو رنگی به فسفر رنگی، سبب ایجاد یک پیکسل یا یک ذره رنگی از تصویر کلی خواهد شد. بنابراین عملکرد تلویزیون برای نمایش تصویر به این ترتیب خواهد بود.

عملکرد تلویزیون با تنظیمات کانال‌ها

حتماً برای شما هم سؤال است که زمانی که کانال تلویزیونی را تغییر می‌دهید، چه اتفاقی می‌افتد. در پاسخ به این سؤال باید بگویم که ایستگاه‌های پخش یا فرستنده‌ی برنامه‌های تلویزیونی، با بسامد خاصی، امواج و سیگنال‌ها را ارسال می‌کنند. به گونه‌ای که کانال‌های مختلف و امواج متفاوت، با هم تداخل نداشته باشند. بنابراین زمانی که شما از روی تلویزیون خود، کانال خاصی را انتخاب می‌کنید، باند مشخصی از آن سیگنال را دریافت خواهید کرد و به این ترتیب عملکرد تلویزیون شما برای پخش برنامه‌ی مورد نظر شما روشن می‌شود.

اگر شما تنظیمات تلویزیون را بخواهید از طریق دستگاه کنترل انجام دهید، دستورات شما از طریق امواج مادون قرمز به تلویزیون ارسال می‌شود. داخل تلویزیون شما، قطعه‌ای قرار داده شده است که به امواج مادون قرمز حساس است. بنابراین این قطعه، امواج مادون قرمز ارسال شده از سوی کنترل را دریافت خواهد کرد. سپس امواج مادون قرمز دریافتی به سیگنال الکتریکی تبدیل شده و رمزگشایی خواهد شد.